مهره‌های گردن بعد از مهره‌های کمر به بیشترین اختلالات استخوانی و عضلانی دچار می‌شوند. آرتروز، ساییدگی، کاهش فاصله بین مهره‌ها و فتق دیسک بین‌مهره‌ای مهم‌ترین مشکلات گردن هستند. مهره‌های گردن، نخاع و ریشه‌های عصبی بسیار مهمی را دربرگرفته‌اند و بسیار حساس‌تر از مهره‌های کمری هستند. برای آشنایی بیشتر با شایع‌ترین مشکلات گردن و پیشگیری از آنها گفتگوی ما را با دکتر علی ترکمان، جراح و متخصص بیماری‌های استخوان‌ها و مفاصل و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بخوانید...

سلامت : آقای دکتر! مهره‌ها و عضلات گردنی از نظر ساختار و عملکرد چه اهمیتی دارند؟

ما در ناحیه گردن 7 مهره داریم که علاوه بر آنکه نخاع و ریشه‌های عصبی را در برگرفته‌اند، عروقی را که از سمت قلب به مغز می‌روند نیز احاطه کرده‌اند و همچنین نقش حمایتی از اعصاب و عروقی را دارند که از جمجمه به سمت اندام‌ها می‌روند. مشکلاتی که در این ناحیه ایجاد می‌شود معمولا به دلیل حرکات زیادی است که در گردن وجود دارد. از طرفی، دردهای گردن به دلیل خستگی عضلاتی است که در اطراف گردن وجود دارد؛ چون عضلات باید گردن را در موقعیت‌های خاص به شکل‌های خاصی نگه دارد و این عامل باعث ایجاد خستگی یا وارد آمدن فشار روی اعصاب و عروق این منطقه شده و در نتیجه ایجاد درد می‌کند.
سلامت : و این دردها در چه کسانی شایع‌تر است؟
درد گردن در افراد پشت‌میزنشین (کارمندها، تایپسیت‌ها، نویسنده‌ها،‌ بافنده‌ها و تمام آنهایی که با دست، کار دقیقی انجام می‌دهند و باید سرشان را دایم خم کنند) رایج‌تر است؛ چون عضلات گردن‌شان دایم در حال انقباض است و خسته می‌شود. وقتی عضله‌ای خسته شود جریان خونش کاهش پیدا می‌کند. هر عضله پس از مدتی انقباض باید استراحت کند تا خون به آن برگردد و در غیر این صورت، در اثر کاهش جریان خون دردناک می‌شود.
سلامت : چه توصیه‌ای به این افراد دارید؟
توصیه می‌کنیم که سعی کنند مدتی طولانی در یک وضعیت ثابت پشت میز قرار نگیرند و بسته به توانایی عضلات و بدنشان بلند شده و یک‌سری حرکات کششی انجام دهند؛ به خصوص حرکاتی در اندام فوقانی (دست، شانه و گردن) که تا رفع خستگی شود. بهتر است صفحه کارشان کمی حالت مورب داشته باشد تا خیلی مجبور نشوند سر و گردن‌شان را به سمت پایین خم کنند. توصیه می‌شود بیشتر از 25 درجه سر و گردن به سمت پایین خم نشود.
سلامت : از کجا این 25 درجه را باید تشخیص داد؟
اگر فرد مستقیما به جلو نگاه کند و یک خودکار بین دندان‌هایش قرار دهد به این صورت با خم کردن سرش و در نظر گرفتن خودکار می‌تواند این زاویه را تنظیم کند و بفهمد 25 درجه‌ای که می‌گوییم در چه حدی است. مطلبی که همه افراد به خصوص پشت میز‌نشین‌ها باید بدانند، این است که صندلی باید در حدی ارتفاع داشته باشد که وقتی فرد پشت میز می‌نشیند آرنج‌هایش به راحتی در سطح میز قرار بگیرد. صندلی باید دسته‌های کناری داشته باشد تا فرد آرنج و ساعد خود را به راحتی روی آن بگذارد و بتواند رفع خستگی از عضلات ناحیه شانه و کتف بکند. از طرفی صندلی باید طوری باشد که فرد بتواند سر و گردن خود را به آن تکیه بدهد. در ناحیه ستون فقرات کمری هم باید قوس داشته باشد تا گودی کمر موقع نشستن حفظ شود.
سلامت : در مورد تکیه‌گاه گردن صندلی که اشاره کردید، آیا باید قوس گردن روی آن قرار بگیرد یا پشت سر کافی است؟
نه، باید طوری باشد که قوس گردن روی آن قرار بگیرد.
سلامت : ولی مثلا صندلی خیلی از اتومبیل‌ها این‌طور نیست.
بله، متاسفانه تکیه‌گاه صندلی برخی اتومبیل‌ها مناسب و استاندارد نیست ولی جدیدا گردن‌بندهای مخصوص اتومبیل به شکل C و از جنس ابر به بازار آمده که افراد می‌توانند آن را بین تکیه‌گاه صندلی و گردن خود قرار دهند؛ که به‌خصوص در مسافرت‌های طولانی و برای افرادی که گردن‌درد دارند مناسب است.