حتما دیده‌اید که در اغلب فیلم‌های هالیوودی، وقتی صحنه‌هایی از دادگاه و متهم را به نمایش می‌گذارند، شاهدان دادگاه از کف دست باز‌شده‌شان به عنوان نماد حقیقت، شرافت و صداقت در هنگام سوگند خوردن استفاده می‌کنند. در کشور ما نیز کف‌بینی از گذشته‌ها رواج داشته است. آیا حرکت‌های کف دست را می‌توان به عنوان بخشی از زبان بدن مورد بررسی و بازخوانی قرار داد؟ ...

در زندگی روزمره از دو حالت اصلی کف دست استفاده می‌شود. حالت اول، وقتی است که کف دست رو به بالا قرار می‌گیرد و این حرکت را مثلا در برخی متکدیان می‌بینیم. اما در حالت دوم کف دست رو به پایین است و این حالت نشان‌دهنده فشار آوردن بر چیزی و یا پایین نگه داشتن آن چیز است. اگر بخواهیم تشخیص دهیم چه کسی راست می‌گوید، باید به کف دست او توجه کنیم. یک سگ گلوی خود را به نشانه تسلیم به حریف پیروز نشان می‌دهد. انسان همین رفتار را با دستانش نشان می‌دهد. فردی که روراست است یک یا دو کف دستش را نشان می‌دهد و چنین مطلبی می‌گوید: «واقعا جدی می‌گم که...» وقتی کسی حقیقتی را بیان می‌کند، بخشی از کف‌دستش یا تمام آن را نشان می‌دهد. این حرکت تقریبا مانند همه حرکات زبان بدن کاملا خودآگاه انجام می‌شود و این تاثیر یا احساس را برای شنونده ایجاد می‌کند که شخص حقیقت را می‌گوید. وقتی کودک دروغ می‌گوید و یا می‌خواهد چیزی را مخفی کند دستانش را پشت‌اش پنهان می‌کند. بسیاری اوقات هنگامی که فردی بخواهد مطلبی را از دیگری پنهان کند، دستانش را در جیب شلوارش می‌کند و یا دست به سینه می‌ایستد. کف دست‌هایی که پنهان شده‌اند، دلیلی است برای اینکه می‌خواهیم از گفتن برخی مطالب خودداری کنیم. بنابراین به همه نمایندگان فروش کالا و بازاریاب‌ها توصیه می‌کنیم زمانی که مشتریان توضیح می‌دهند که چرا نمی‌خواهند کالای آنها را بخرند، به کف دست آنها دقت کنند.

نشان دادن عمدی کف دست چه معنایی دارد؟

شاید اکنون از خودتان بپرسید پس یعنی، وقتی کف دستم را نشان بدهم، دیگران دروغ‌هایم را باور خواهند کرد؟ برای پاسخ دادن به این پرسش باید از جواب بله و خیر استفاده کنم. وقتی شما دروغ آشکاری بگویید و در عین حال کف دست‌تان را نشان دهید،‌ ممکن است باز هم شنونده احساس کند که شما دروغ می‌گویید زیرا که حرکات دیگری که تصویری از راستگویی را می‌سازند، جا افتاده‌اند و دیگر اینکه حرکات منفی دیگری که به دروغگویی مربوط می‌شود، کاملا مشهود بوده و با کف دست گشوده هماهنگی ندارند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که کلاهبرداران و دروغگویان حرفه‌ای توانایی خود را تقویت می‌کنند تا پیام‌های غیرکلامی را با دروغی که بیان می‌کنند هماهنگ سازند. هر چه تسلط کلاهبرداران بر این هنر بیشتر باشد، در کارشان موفق‌تر خواهند بود. شما می‌توانید با استفاده آگاهانه از حرکات کف دست بر طرف مقابل تاثیر بیشتری بگذارید. از طرف دیگر، اگر به حرکات مربوط به راستگویی‌ عادت کنید، تمایل‌تان به دروغ‌گویی نیز کاهش می‌یابد. جالب است بدانید که اغلب افراد می‌گویند که دروغ گفتن با کف دست گشوده مشکل است و اینکه وقتی کف دست طرف مقابل هم گشوده باشد، مشکل می‌توانند آن‌طور که مدنظر داشته‌اند دروغ بگویند و تازه راست‌گوتر هم می‌شوند.

قدرت دست

حرکات کف دست انسان کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند اما تاثیرات فوق‌العاده‌ای دارند. کسانی که از قدرت دست بهره می‌برند، از اقتدار و قدرت تحکم بدون کلام برخوردار هستند. سه حرکت اصلی فرمان دادن با دست عبارت‌اند از: کف دست رو به بالا، کف دست رو به پایین، دست مشت شده با انگشت اشاره کشیده. اجازه بدهید این سه رفتار را با مثال توضیح دهم. فرض کنیم از کسی بخواهیم جعبه‌ای را از جایی برداشته‌ و جای دیگری در اتاق بگذارد اما به این صورت که در همه موارد لحن کلمات و حرکات چهره شما یکسان باشد و فقط وضعیت دست‌تان تغییر کند. کف‌ دستی که رو به بالاست نشان‌دهنده فرمانبرداری است. هیچ ترسی ایجاد نمی‌کند و آدم را به یاد متکدیان خیابانی می‌اندازد. شخصی که از او خواهش می‌کنید، احساس نمی‌کند که تحت فشار است و یا تهدیدی مبنی بر امر و نهی یا حتی تحکم متوجه اوست.اما وقتی کف دست‌تان به سمت پایین باشد، شما تلقین می‌کنید که دارای اقتدار بی‌چون و چرا هستید و مخاطب‌تان احساس می‌کند که به او دستوری داده‌اید. به همین دلیل مقاومتی درونی در او ایجاد می‌شود که شیوه ابراز آن به ارتباط بین شما دو نفر بستگی دارد. اگر شما همکار هم‌تراز باشید، او احتمالا خواهش شما را رد خواهد کرد اما اگر شما از حرکت کف دست رو به بالا استفاده کرده باشید، احتمال بیشتری می‌رود که او خواهش شما را اجابت کند اما اگر شخص مربوطه زیر دست شما باشد، از آن جایی که شما دارای اقتدار هستید بنابراین حرکت دستوری شما قابل پذیرش است. یک نکته را هم اضافه کنم که مشتی که با انگشت اشاره همانند یک ترکه نشان داده می‌شود شنونده را به اطاعت وامی‌دارد. انگشت اشاره کشیده در حین صحبت کردن، یکی از حرکات آزاردهنده است، به خصوص که با ضرب آهنگ کلمات نیز همراه باشد. اگر شما بر حسب عادت از این حرکت زیاد استفاده می‌کنید، سعی کنید دو حالت دیگر دست را هم تمرین کنید و بعد خواهید دید که وضعیت آرام می‌شود و بر دیگران تاثیر مثبت می‌گذارید.